BTV NEWS

ស្ពានមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន មេគង្គក្រចេះ នឹងបើកជូនពលរដ្ឋឆ្លងកាត់ចាប់ពីថ្ងៃទី១មេសា ឆ្នាំ២០២៦តទៅ

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ដឹកនាំកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ព្រឹទ្ធសភា ដើម្បីសម្រេចលើរបៀបវារៈចំនួន៧

បេក្ខជន និងសកម្មជនគណបក្សភ្លើងទៀនចំនួន៤នាក់នៅស្រុកកណ្តាលស្ទឹង ចូលរួមជីវភាពនយោបាយ ជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា

ស្ថានីយប្រព្រឹត្តកម្មទឹកកខ្វក់ក្រុងកំពង់ឆ្នាំងតម្លៃជាង ១៩លានដុល្លារ ត្រូវបានសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនៅថ្ងៃនេះ

នយោបាយ និង ការអភិវឌ្ឍន៍

ហ្វីលីពីនពង្រឹងសន្តិសុខដែនសមុទ្រ ខណៈភាពតានតឹងជាមួយប្រទេសចិន កើនឡើងខ្លាំង

លោកប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន ហ្វឺឌីណានម៉ាកូស ជូនៀរ(Ferdinand Marcos Jr) បានបញ្ជាឲ្យរដ្ឋាភិបាលពង្រឹងការសម្របសម្រួលលើសន្តិសុខដែនសមុទ្រដើម្បីទប់ទល់ការប្រឈមកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរចំពោះ អធិបតេយ្យភាពដែនដី និងសន្តិភាព ខណៈជម្លោះជាមួយប្រទេសចិនរីកកាន់តែធំ។ បទបញ្ជាដែលត្រូវបានចុះហត្ថលេខាកាលពីថ្ងៃចន្ទ និងបានចេញផ្សាយជាសាធារណៈកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ពុំបាននិយាយឈ្មោះប្រទេសចិន ទេ ក្រោយការប្រឈមដែនសមុទ្រទ្វេភាគីជាបន្តបន្ទាប់ និងការចោទដាក់គ្នាទៅវិញទៅមក ជុំវិញតំបន់មានជម្លោះនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ។ ក្រសួងកិច្ចការបរទេសចិន ពុំបានឆ្លើយតបទៅនឹងសំណើសុំការអត្ថាធិប្បាយរបស់សារព័ត៌មាន Reuters កាលពីថ្ងៃអាទិត្យទេ។ ទីក្រុងប៉េកាំង បានអះអាងសិទ្ធិគ្រប់គ្រងស្ទើរទាំងស្រុងនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ជាផ្លូវទឹកមួយសម្រាប់ផ្លូវពាណិជ្ជកម្មជាង៣ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ ។ ប្រទេសចិន អះអាងសិទ្ធិគ្រប់គ្រងត្រួតស៊ីគ្នា ជាមួយ ហ្វីលីពីន វៀតណាម ឥណ្ឌូនេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី និងប្រ៊ុយណេ ។ ភាពតានតឹងចុងក្រោយបានកើតឡើងកាលពីចុងសប្ដាហ៍មុននៅពេលកងទ័ពចិន ប្រើកាណុងបាញ់ទឹក ដើម្បីបង្អាក់បេសកកម្មផ្គត់ផ្គង់ឡើងវិញរបស់ហ្វីលីពីន ទៅកាន់តំបន់ជម្លោះ Second Thomas Shoal សម្រាប់កងទ័ពរបស់ខ្លួន កំពុងយាមកាមនៅនាវាសល់ពីសម័យសង្រ្គាម ដែលតាំងមូលដ្ឋាននៅលើថ្មប៉ប្រះទឹករយៈពេល២៥ឆ្នាំមកហើយ៕

រយៈពេលបីខែមកនេះ រដ្ឋសភាកទទួលជោគជ័យធំធេងលើការងារវិស័យការទូតសភា នាំមកនូវផលប្រយោជន៍ជូនពលរដ្ឋ និងប្រទេសជាតិ

រដ្ឋសភាបានបង្ហាញលទ្ធផលការងារនៅក្នុងរយៈពេល៣ខែចុងក្រោយនេះ គឺនៅចន្លោះសម័យប្រជុំរដ្ឋសភាលើកទី១ និងសម័យប្រជុំរដ្ឋសភាលើកទី២ ដែលគិតពីថ្ងៃទីខែមករាដល់ខែមេសាឆ្នាំ២០២៤ នៅក្នុងឱកាសបើកសម័យប្រជុំរដ្ឋសភាលើកទី២នីតិកាលទី៧ នាព្រឹកថ្ងៃទី១ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤នេះ។ក្នុងរយៈពេលបីខែមកនេះ រដ្ឋសភាបានសម្រេចលទ្ធផលជាច្រើនក្នុងការបម្រើប្រទេសជាតិ និងប្រជាពលរដ្ឋ ស្របតាមមុខងារសំខាន់ៗរបស់ខ្លួនដែលបានកំណត់នៅក្នុងច្បាប់ មានដូចជាមុខងារនីតិកម្ម មុខងារតាមដានការអនុវត្តច្បាប់ និងមុខងារភាពជាតំណាងពលរដ្ឋ ព្រមទំាងវិស័យការទូតសភា និងការងារជាច្រើនទៀត។ រដ្ឋសភានីតិកាលទី៧ ក្រោមការដឹកនាំដោយសម្តេចរដ្ឋសភាធិបតី ឃួន សុដារី បានផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ពង្រឹងពង្រីកវិស័យការទូតសភា ដើម្បីនាំមកនូវផលប្រយោជន៍ជូនពលរដ្ឋ និងប្រទេសជាតិនៅលើឆាកអន្តរជាតិ។ នៅក្នុងរយៈពេលបីខែមកន្លងមកនេះ សម្តេចរដ្ឋសភា ប្រធានរដ្ឋសភា បានទទួលជួបសវនាការ សម្តែងការគួរសម និងពិភាក្សាការងារជាមួយឯកអគ្គរាជទូត ឯកអគ្គរដ្ឋទូតប្រចាំកម្ពុជា ភ្ញៀវជាតិ-អន្តរជាតិ និងអង្គការនានាចំនួន១២លើក។ នៅគ្រប់ជំនួបពិភាក្សាការងារ សម្តេចរដ្ឋសភាធិបតី ប្រធានរដ្ឋសភា តែងតម្កល់ផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋ និងប្រទេសជាតិជាធំ ដោយបានប្រើប្រាស់យន្តការវិស័យការទូតសភានេះ សំដៅរឹតចំណងទំនាក់ទំនង មិត្តភាព និងសហប្រតិបត្តិការឱ្យកាន់តែសកម្ម ជាមួយសមភាគីទំាងស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិ និងនីតិប្រតិបត្តិ ក្នុងនោះការទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគ អ្នកទេសចរ ការបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្ស ការពង្រឹងសមត្ថភាពមន្រ្តីរាជការ នៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានរដ្ឋសភា ការស្វែងរកការគំាទ្រដល់ការធ្វើទំនើបកម្មរដ្ឋសភារបស់យើងទៅជាសភាឌីជីថល សំដៅលើកកម្ពស់ប្រសិទ្ធភាពការងារ បម្រើប្រជាពលរដ្ឋឱ្យបានឆាប់រហ័ស និងមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់។ កាលពីដើមខែមីនាឆ្នាំ២០២៤កន្លងមកនេះ សម្តេចរដ្ឋសភាធិបតី ឃួន សុដារី បានដឹកនាំគណៈប្រតិភូជាន់ខ្ពស់ រដ្ឋសភាកម្ពុជាទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅសាធារណរដ្ឋបារំាង និងបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលប្រធានរដ្ឋសភាស្រ្តី លើកទី១ ដែលរដ្ឋសភាប្រទេសបារំាងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ និងមានវត្តមានប្រធានរដ្ឋសភាស្រ្តីចូលរួមចំនួន២៥ប្រទេស តបតាមការអញ្ជើញរបស់ លោកជំទាវ យ៉ាអ៊ែល ប្រូន-ពីវេ ប្រធានរដ្ឋសភាបារាំង។ ដំណើរទស្សនកិច្ចផ្លូវការនេះ សម្តេចរដ្ឋសភាធិបតី ប្រធានរដ្ឋសភា បានជួបពិភាក្សាការងារជាមួយលោកជំទាវប្រធានរដ្ឋសភា និងជួបសន្ទនាជាមួយឯកឧត្តម អេម៉ានុយអែល ម៉ាក្រុង ប្រធានាធិបតីបារំាង នៃសាធារណរដ្ឋបារាំង ដើម្បីបន្តពង្រឹង ពង្រីកបន្ថែមទៀតនូវទំនាក់ទំនងដ៏ល្អនិងជាប្រវត្តិសាស្រ្តកម្ពុជា-បារំាងឱ្យកាន់តែរឹងមាំជិតស្និទ្ធថែមទៀត ជាពិសេសបានពង្រឹងពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរដ្ឋសភាប្រទេសទំាងពីរឱ្យកាន់តែសកម្ម និងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ទំាងក្របខណ្ឌទ្វេភាគី និងពហុភាគី។ ក្រៅពីនេះ សម្តេចរដ្ឋសភាធិបតី ឃួន សុដារី បានជួបពិភាក្សាការងារផ្លូវការនិងជួបសន្ទនាក្រៅផ្លូវការជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំប្រតិភូចូលរួមកិច្ចប្រជុំ ដើម្បីពង្រឹង វិស័យការទូតសភា និងបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រទេសទំាងនោះឱ្យកាន់តែជិតស្និទ្ធ ក្នុងគោលបំណងស្វែងរកផលប្រយោជន៍ជូនប្រជាពលរដ្ឋ និងប្រទេសជាតិ លើកកម្ពស់វិស័យការទូតសភាជាមួយ ប្រទេសនិងដៃគូជាមិត្តមកពីគ្រប់ទ្វីបក្នុងពិភពលោក។នៅក្នុងខែមីនា កន្លងទៅថ្មីៗនេះ រដ្ឋសភាក៏បានទទួលស្វាគមន៍ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ ឯកឧត្តម វ៉ាន់មូហាម៉ាត់ណ មៈថា ប្រធានរដ្ឋសភា និងជាប្រធានសភាតំណាងរាស្ត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រថៃ ដែលបានអញ្ជើញមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដើម្បីពង្រឹងពង្រីកចំណងមិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិនៃប្រទេសទាំងពីរ ផងដែរ។“ក្នុងរយៈពេលនេះដែរ រដ្ឋសភានីតិកាលទី៧ បានបំពេញការងារការបរទេសយ៉ាងសកម្ម ទាំងក្នុងក្របខណ្ឌទ្វេភាគីនិងពហុភាគី សំដៅពង្រឹង ពង្រីក និងលើកកម្ពស់វិស័យការទូតសភា។ ការងារការទូតសភានេះជាកិច្ចការការបរទេសរបស់សភាមួយដ៏សំខាន់ ដែលបានរួមចំណែកដល់ការពង្រឹង ពង្រីក និងលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនង ចំណងមិត្តភាព និងសហប្រតិបត្តិជាមួយសភា និងរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសនានា ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងអង្គទូតបរទេសនានា ព្រមទាំងពង្រីក និងលើកកម្ពស់តួនាទីសភាកម្ពុជាក្នុងវេទិកាអន្តរសភានានា និងលើកកម្ពស់យន្តការពហុភាគី មានលក្ខណៈបើកចំហរ និងបរិយាប័ន្ន និងគោរពនូវសណ្តាប់ធ្នាប់អន្តរជាតិ ដោយផ្អែកលើច្បាប់ ដើម្បីធានាការពារសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាព វិបុលភាព និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព “ នេះជាការបញ្ជាក់របស់រដ្ឋសភាកម្ពុជា៕

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រកាសអរគុណគ្រប់យ៉ាងដល់សមាជិករដ្ឋសភាទាំងអស់ ដែលបានគាំទ្រសម្តេច ក្នុងរយៈពេល៤៥ឆ្នាំកន្លងមក

សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃកម្ពុជា បានប្រកាសថ្លែងអំណរគុណគ្រប់យ៉ាងដល់សមាជិក-សមាជិកា នៃរដ្ឋសភាទាំងអស់ ដែលបានគាំទ្រដល់សម្តេចក្នុងរយៈពេល ៤៥ឆ្នាំកន្លងមកនេះ នៅក្នុងរដ្ឋសភា ពោលគឺចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៨១ដល់ឆ្នាំ២០២៤។ថ្លែងនៅក្នុងសម័យប្រជុំរដ្ឋសភាលើកទី២ នីតិកាលទី៧ ដែលជាថ្ងៃចុងក្រោយនៃការបំពេញភារ កិច្ចនៅក្នុងរដ្ឋសភានៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នាថ្ងៃទី១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤នេះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថាសម្តេចបានអង្គុយធ្វើការនៅក្នុងរដ្ឋសភាជិតកន្លះសតវត្សន៍ ដោយដំណាក់កាលទី១ គឺឆ្នាំ១៩៨១ដល់ឆ្នាំ១៩៩៣ និងដំណាក់កាលទី២គឺចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៣ដល់ឆ្នាំ ២០២៤នេះ ខណៈរយៈពេលកន្លងមកនេះគឺសម្តេចបានទទួលការគាំទ្រគ្រប់យ៉ាងពីសមាជិក-សមាជិការដ្ឋសភា ទាំងអស់មិនថាកាលៈទេសៈណានោះឡើយ។សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានបញ្ជាក់បន្ថែមទៀត ក្នុងរយៈពេល៤៥ឆ្នាំនៃការ អង្គុយធ្វើការនៅក្នុងរដ្ឋសភាដោយក្នុងនោះមានតួនាទីជានាយករដ្ឋមន្រ្តីចំនួន៣៨ឆ្នាំ បើទោះបីជាក្នុងរយៈពេលកាលមកនេះបានជួបដំណើរការរអាក់រអួលនៅក្នុងរដ្ឋសភាក៏ដោយ ក៏នាំគ្នាស្វះស្វែងរកដំណោះស្រាយបាន។ ជាក់ស្តែងដូចការជាប់គាំងដោយបង្កើតរាជរដ្ឋាភិបាលមិនបានទាន់ពេលវេលា ដូចនៅចុងឆ្នាំ១៩៩៨ ដោយពេលនោះបានបង្កើតរាជរដ្ឋាភិបាលយឺតពេល ដោយសារតែមានការជាប់គាំងប្រព័ន្ធ២ភាគ៣ និងឆ្នាំ២០០៣និង២០០៤ ដោយបានគាំងជិតមួយឆ្នាំ ប៉ុន្តែទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយបានរក ដំណោះស្រាយមួយបានរកឃើញដោយបញ្ចប់ភាពជាប់គាំងតាមរយៈការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ពី២ភាគ៣មក៥០បូក១។ កត្តាទាំងនេះហើយដែលសម្តេចពិតជាអរគុណយ៉ាងខ្លាំងចំពោះសមាជិកទំាង អស់នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានោះ។មុននឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំរដ្ឋសភាលើកទី២ នីតិកាលទី៧ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បានសរសេរ សំណេរមួយមុននឹងលាលែងពីរដ្ឋសភាទៅកាន់តំណែងជាប្រធានព្រឹទ្ធសភាផងដែរ ដោយក្នុងសំណេរនោះសម្តេចតេជោ បានលើកឡើងថា «លាហើយរដ្ឋសភា ដែលខ្ញុំអង្គុយនិងធ្វើការជាងពាក់កណ្តាលជីវិត ដំណាក់កាលទី១ខែមិថុនា ១៩៨១ ដល់ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៣ ហើយនិងចាប់ពីថ្ងៃ១៤មិថុនា ឆ្នាំ១៩៩៣ ដល់ថ្ងៃទី២មេសា ឆ្នាំ២០២៤»៕ អត្ថបទ៖ បាន ចក់

ព្រះមហាក្សត្រ៖ សម្តេចរដ្ឋសភាធិបតី ឃួន សុដារី ស្រ្តីឆ្នើម មានស្មារតីមោះមុត ដឹកនាំស្ថាប័នរដ្ឋសភា គិតគូរឧត្តមប្រយោជន៍ជាតិជាធំ

រដ្ឋសភានៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅព្រឹកថ្ងៃទី១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ បានបើកសម័យប្រជុំរដ្ឋសភា លើកទី២ នីតិកាលទី៧ ក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ សម្តេចមហារដ្ឋសភាធិការធិបតី ឃួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភា ដោយមានរបៀបវារៈចំនួនពីរ៖ ទី១- ព្រះរាជសារ ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជូនសម័យប្រជុំរដ្ឋសភាលើកទី២ នីតិកាលទី៧ និង ទី២-របាយការណ៍លទ្ធផលការងាររដ្ឋសភាចន្លោះសម័យប្រជុំរដ្ឋសភាលើកទី១ និងលើកទី២ ពីថ្ងៃទី១ ខែមករា ដល់ថ្ងៃទី៣១ មីនា ឆ្នាំ២០២៤។ក្នុងព្រះរាជសារ ផ្ញើជូនសម័យប្រជុំរដ្ឋសភា ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថនរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានសម្តែងព្រះរាជហឫទ័យសោមនស្សរីករាយក្រៃលែង ដោយបានគូសបញ្ជាក់ថា សម្តេចមហារដ្ឋសភាធិការធិបតី ប្រធានរដ្ឋសភា ជាស្ត្រីឆ្នើម មានស្មារតីមោះមុត ដឹកនាំស្ថាប័នរដ្ឋសភា ក្នុងការបំពេញមុខងារស្នូលទាំងបី រួមមាន ការងារនីតិកម្ម ការងារតាមដានការអនុវត្តច្បាប់និងគោលនយោបាយ និងមុខងារជាតំណាង ប្រកបដោយស្មារតីទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ និងគិតគូរដល់ឧត្តមប្រយោជន៍ជាតិជាធំ។ ព្រះករុណាជាអម្ចាស់បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះសមាជិក សមាជិការដ្ឋសភាទាំងអស់នៃនីតិកាលទី៧ ជាឥស្សរជនឆ្នើមដែលមានស្នាដៃ និងបទពិសោធន៍ល្អៗយ៉ាងសម្បូរបែប ក្នុងការដឹកនាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានៃយើងឆ្ពោះទៅរកវឌ្ឍនភាព វិបុលភាព និងសុខដុមរមនា។អង្គព្រះមហាក្សត្រ បានមានព្រះរាជបន្ទូលបន្តថា រដ្ឋសភានីតិកាលទី៧ ត្រូវបានប្រសូតឡើងចេញពីការបោះឆ្នោតប្រកបដោយសេរី យុត្តិធម៌ ត្រឹមត្រូវ និងតម្លាភាព ស្របតាមគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស ដែលមានគណបក្សចំនួន១៨ បានចូលរួមប្រកួតប្រជែង និងមានគណបក្សចំនួន២ ទទួលបានអាសនៈក្នុងរដ្ឋសភា គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបាន ១២០ អាសនៈ និងគណបក្សហ្វុនស៊ិនប៉ិចទទួលបាន ៥ អាសនៈ ដោយបង្កើតបានរដ្ឋសភានីតិកាលទី៧ (២០២៣-២០២៨) ដឹកនាំដោយសម្តេចមហារដ្ឋសភាធិការធិបតី ឃួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភា ជាស្រ្តីទី១ ក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តកម្ពុជាដែលទទួលបានដំណែងដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមនេះ។ ក្នុងព្រះរាជសារផ្ញើជូនរដ្ឋសភាក្នុងឱកាសបើកសម័យប្រជុំរដ្ឋសភាលើកទី២នីតិកាលទី៧នេះ ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថនរោត្តម សីហមុនីព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក៏បានកោតសរសើរ ដល់ការដឹកនាំរបស់សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីដែរ។ ព្រះករុណា ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានមានព្រះរាជអង្គការថា សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែតជាថ្នាក់ដឹកនាំវ័យក្មេង ប្រកបដោយថាមវន្ត វាងវៃ និងមោះមុត បន្តវេនពី សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ដែលបានដឹកនាំប្រទេសទទួលបាននូវសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ ការអភិវឌ្ឍលើគ្រប់វិស័យ និងមានកិត្យានុភាពខ្ពស់លើឆាកអន្តរជាតិ។ ព្រះរាជសារជូនរដ្ឋសភាបានបន្តថា រាជរដ្ឋាភិបាលនីតិកាលទី៧ ដែលមានថ្នាក់ដឹកនាំជាយុវជនវ័យក្មេង ប្រកបដោយចំណេះដឹង ឆន្ទៈមោះមុតនិងការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ បានខិតខំប្រឹងប្រែងយកអស់កម្លាំងកាយចិត្តអនុវត្តយុទ្ធសាស្រ្តបញ្ចកោណ ដំណាក់កាលទី១ និងគោលនយោបាយសំខាន់ៗ ជាពិសេសគោលនយោបាយជាតិផលិតភាពសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា និងក្របខណ្ឌគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមឌីជីថលកម្ពុជា ដើម្បីលើកកម្ពស់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។សូមជម្រាបថា ព្រះរាជសារ ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជូនសម័យប្រជុំរដ្ឋសភាលើកទី២ នីតិកាលទី៧ ត្រូវបានអានជូនអង្គរដ្ឋសភា ដោយសម្តេចរដ្ឋសភាធិបតី ឃួន សុដារី ។ ចំណែក របាយការណ៍លទ្ធផលការងាររដ្ឋសភាចន្លោះសម័យប្រជុំរដ្ឋសភាលើកទី១ និងលើកទី២ ត្រូវបានអានជូនអង្គរដ្ឋសភា ដោយ ឯកឧត្តមកិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត ជាម យៀប អនុប្រធានទី១ រដ្ឋសភា៕

សំណេរសម្ដេចតេជោ ក្នុងបញ្ជីវត្តមានតំណាងរាស្ត្រ ថ្ងៃទី១មេសា ២០២៤!

ក្នុងបញ្ជីវត្តមានតំណាងរាស្រ្ត ក្នុងសម័យប្រជុំលើកទី២ នីតិកាលទី៧នៃរដ្ឋសភា នាថ្ងៃទី១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤នេះ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានក្រុមឧត្តមប្រឹក្សាផ្ទាល់ព្រះមហាក្សត្រ និងជាតំណាងរាស្រ្តមណ្ឌលខេត្តកណ្តាល បានសរសេរថា «លាហើយរដ្ឋសភា ដែលខ្ញុំអង្គុយ និងធ្វើការជាងពាក់កណ្តាលជីវិត ដំណាក់កាលទី១ ខែមិថុនា ១៩៨១ ដល់ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៣ ហើយនិងចាប់ពីថ្ងៃ១៤មិថុនា ឆ្នាំ១៩៩៣ ដល់ថ្ងៃទី២មេសា ឆ្នាំ២០២៤»៕

ក្រុមស្ត្រីហ្វីលីពីន ថ្កោលទោសសមយុទ្ធយោធារួមគ្នារវាងហ្វីលីពីន និងសហរដ្ឋអាមេរិក

ស្ត្រីមកពីក្រុមស្ត្រីជឿនលឿន ហ្គាប្រ៊ីឡា (GABRIELA) នៅក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីន កាលពីថ្ងៃអាទិត្យបានថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំងចំពោះសមយុទ្ធយោធារួមប្រចាំឆ្នាំរវាងហ្វីលីពីន និងសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលបានគ្រោងទុកនៅខែក្រោយ។ អគ្គលេខាធិការក្រុម GABRIELA លោកស្រី ក្លារីច ផាល់ស៍(Clarice Palce) បានទាមទារឱ្យមានការបណ្តេញកងទ័ពអាមេរិកទាំងអស់ចេញពីប្រទេសហ្វីលីពីន និងការបញ្ចប់ជាបន្ទាន់នូវកិច្ចព្រមព្រៀងយោធា ដូចជាកិច្ចព្រមព្រៀងកងកម្លាំងបំពេញទស្សនកិច្ច និងកិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិ (EDCA) ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ជាដើម។ លោកស្រី បានព្រមានថា មូលដ្ឋានរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងគេហទំព័រ EDCA បានគំរាមកំហែងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សុវត្ថិភាព សុខុមាលភាព និងសិទ្ធិរបស់ប្រជាជនហ្វីលីពីន ជាពិសេសស្ត្រី និងកុមារ ។ លោកស្រី បានបន្ថែមថា ការបង្កើនសកម្មភាពយោធា និងវត្តមានរបស់ទាហានបរទេសនៅក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីន បាននាំឱ្យមានការរីកសាយភាយនៃសកម្មភាពពេស្យាចារយោធា ។ ទាហានរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក យ៉ាងហោចណាស់ ១១,០០០នាក់ និងទាហានហ្វីលីពីន៥,០០០នាក់ ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងចូលរួមក្នុងសមយុទ្ធ មានឈ្មោះថា បាលីកាតាន (Balikatan) នៅឆ្នាំនេះ ដែលនឹងចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី ២២ ខែមេសា និងដំណើរការរហូតដល់ថ្ងៃទី ៨ខែឧសភា។ លោកស្រី បានសង្កត់ធ្ងន់ថា សមយុទ្ធ Balikatan ពុំបានយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះអធិបតេយ្យភាពជាតិរបស់ប្រទេសហ្វីលីពីនទេ ដោយការបំប្លែងប្រទេសឱ្យទៅជាមូលដ្ឋានទ័ពអាមេរិកដ៏ធំសម្បើម ជាមួយនឹងចលនាទាហានអាមេរិកដែលមិនមានការរឹតបន្តឹង៕

លោក Putin ចុះហត្ថលេខាលើក្រឹត្យស្តីពីការកេណ្ឌកម្លាំងយោធានៅនិទាឃរដូវ

ឯកសារមួយដែលបានបង្ហោះនៅលើគេហទំព័ររបស់វិមានក្រឹមឡាំងកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ បានបង្ហាញថា លោកប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី Vladimir Putin បានចុះហត្ថលេខាលើក្រឹត្យមួយ ដែលកំណត់ចេញយុទ្ធនាការកេណ្ឌកម្លាំងទ័ពនៅវនិទាឃរដូវ ដោយហៅពលរដ្ឋចំនួន ១៥០,០០០នាក់ សម្រាប់ការបម្រើយោធាតាមច្បាប់។ បុរសទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ី ត្រូវបំពេញកាតព្វកិច្ចយោធារយៈពេលមួយឆ្នាំ ឬការបណ្តុះបណ្តាល ក្នុងអំឡុងពេលសិក្សាថ្នាក់ឧត្តមសិក្សាចាប់ពីអាយុ ១៨ ឆ្នាំឡើងទៅ។ កាលពីខែកក្កដា សភាជាន់ទាបរបស់រុស្ស៊ីបានបោះឆ្នោត ដើម្បីដំឡើងអាយុអតិបរមាដែលបុរសអាចជាប់ឈ្មោះចូលបម្រើកងទ័ពពីអាយុ ២៧ ដល់៣០ឆ្នាំ។ ច្បាប់ថ្មីនេះ បានចូលជាធរមានកាលពីថ្ងៃទី១ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២៤។ ការបំពេញកាតព្វកិច្ចយោធាគឺជាបញ្ហាដ៏រសើបក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ីជាយូរមកហើយ ដែលបុរសជាច្រើនមានរយៈពេលយូរ ដើម្បីជៀសវាងការប្រគល់ឯកសារចុះឈ្មោះចូលបម្រើការងារក្នុងអំឡុងពេលហៅចូលពីរដងក្នុងមួយឆ្នាំ។ ការកេណ្ឌកម្លាំងទ័ព មិនអាចត្រូវបានដាក់ពង្រាយស្របច្បាប់ដើម្បីប្រយុទ្ធនៅក្រៅប្រទេសរុស្ស៊ី ទេ ហើយត្រូវបានលើកលែងពីការចល័តមានកំណត់ក្នុងឆ្នាំ ២០២២ ដែលបានប្រមូលផ្តុំបុរសយ៉ាងហោចណាស់៣០០.០០០ នាក់ ដែលត្រូវបានហ្វឹកហ្វឺនយោធាពីមុន ដើម្បីប្រយុទ្ធនៅអ៊ុយក្រែន ទោះបីជាទាហានមួយចំនួនត្រូវបានបញ្ជូនទៅជួរមុខដោយកំហុសក៏ដោយ។កាលពីខែកញ្ញា លោក Putin បានចុះហត្ថលេខាលើបទបញ្ជាហៅមនុស្សចំនួន ១៣ ម៉ឺននាក់សម្រាប់យុទ្ធនាការរដូវស្លឹកឈើជ្រុះ ហើយកាលពីរដូវស្លឹកឈើជ្រុះឆ្នាំមុន រុស្ស៊ីគ្រោងកេណ្ឌទាហាន ១៤៧.០០០នាក់៕

បក្សប្រឆាំងរបស់ទួរគី ទទួលបានជ័យជំនះជាប្រវត្តិសាស្ត្រក្នុងការបោះឆ្នោតមូលដ្ឋាន

គណបក្សប្រឆាំងដ៏សំខាន់របស់ប្រទេសទួរគី បានដណ្តើមបានជ័យជម្នះក្នុងការបោះឆ្នោតដ៏ធំនៅក្នុងទីក្រុងសំខាន់ៗគឺទីក្រុងអ៊ីស្តង់ប៊ុល និងរដ្ឋធានីអង់ការ៉ា។ លទ្ធផលនេះគឺជាការវាយប្រហារដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់លោកប្រធានាធិបតី ថាយីប អឺដូហ្កាន់ (Tayyip Erdogan) ដែលសង្ឃឹមថានឹងអាចគ្រប់គ្រងទីក្រុងទាំងនោះឡើងវិញ តិចជាងមួយឆ្នាំបន្ទាប់ពីលោកទទួលបានអាណត្តិទីបីជាប្រធានាធិបតី។បេក្ខជនបក្សប្រឆាំង លោក អេក្រែម អ៊ីម៉ាម៉ូកឡូ (Ekrem Imamoglu) ដែលបានឈ្នះលើកដំបូងនៅអ៊ីស្តង់ប៊ុល ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ បានទទួលជ័យជម្នះជាលើកទីពីរសម្រាប់ក្រុមប្រឆាំងច្បាប់ផ្លូវលោកនៃគណបក្ស CHP ។ យោងតាមចំនួន ៧៩,៧៧ ភាគរយនៃសន្លឹកឆ្នោតដែលបានរាប់នៅទីក្រុងអ៊ីស្តង់ប៊ុល ដែលជាទីក្រុងធំបំផុតរបស់អឺរ៉ុប មានប្រជាជនច្រើនជាង ១៦ លាននាក់ បង្ហាញថាលោ អ៊ីម៉ាម៉ូកឡូ មានការគាំទ្រ ៥០,៥៣ ភាគរយបើធៀបនឹងចំនួន ៤០,៧៣ ភាគរយសម្រាប់គូប្រជែងបក្ស AKP លោក មូរ៉ាត់ គូរ៉ុម (Murat Kurum) ដែលជាអតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្នុងរដ្ឋាភិបាលជាតិរបស់លោក អឺដូហ្កាន់។នេះក៏ជាលើកទីមួយដែរ ចាប់តាំងពីលោក អឺដូហ្កាន់ ឡើងកាន់អំណាចកាលពី ២១ ឆ្នាំមុនមក ដែលគណបក្សរបស់លោកត្រូវបានចាញ់នៅទូទាំងប្រទេសក្នុងការបោះឆ្នោតបែបនេះ។ នៅរដ្ឋធានីអង់ការ៉ា រហូតមកដល់ពេលនេះ អភិបាលក្រុងបក្សប្រឆាំងលោក ម៉ានសួរ យ៉ាវ៉ាស (Mansur Yavas) នាំមុខគូប្រជែងរបស់ខ្លួនក្នុងការគាំទ្រចំនួន ៥៩ ភាគរយ ដែលនាំឱ្យលោកប្រកាសថាខ្លួនបានទទួលជ័យជម្នះនៅពេលដែលសន្លឹកឆ្នោតតិចជាងពាក់កណ្តាលត្រូវបានរាប់។គួរឱ្យកត់សម្គាល់នោះគឺគណបក្សប្រឆាំង CHP ក៏ស្ថិតក្នុងដំណើរឆ្ពោះទៅរកការឈ្នះនៅក្នុងទីក្រុងធំៗជាច្រើនទៀតរបស់ប្រទេសទួរគី រួមមានទីក្រុង អ៊ីស្មៀ (Izmir) ទីក្រុង បួរសា (Bursa) ទីក្រុង អង់ដាណា (Adana) និងទីក្រុងរមណីយដ្ឋាន អង់ថាល់យ៉ា (Antalya)៕

ស្ពានអាកាស «មរតកតេជោ» បានបើកឱ្យប្រើប្រាស់ជាបណ្តោះអាសន្ន ចាប់ពីថ្ងៃនេះតទៅ

តបតាមការផ្តល់ការអនុញ្ញាតដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញ បានសម្រេចបើកឱ្យដំណើរការប្រើប្រាស់បណ្តោះអាសន្ន ស្ពានអាកាស «មរតកតេជោ» ចាប់ពីថ្ងៃទី០១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤នេះតទៅ ដើម្បីសម្រួលដល់លំហូរចរាចរណ៍ និងជួយរំដោះលើបញ្ហាកកស្ទះ មុនឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីជាតិខ្មែរចូលមកដល់ ។ ការដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់បណ្តោះអាសន្ននេះ គឺ ស្ពានអាកាសជាន់ទី២ ដែលជាដំណាក់កាលទី១ ទើបត្រូវបានបញ្ចប់ការសាងសង់ ។ ស្ពានជាន់ទី២នេះ មានតម្រាយផ្លូវតភ្ជាប់ពីមហាវិថីសម្តេចតេជោ (ផ្លូវ៦០ម៉ែត្រ) ស្ថិតក្នុងខណ្ឌមានជ័យ ភ្ជាប់ទៅកាន់មហាវិថី ព្រះមុន្នីវង្ស ស្ថិតក្នុងខណ្ឌចំការមន។ ប្រជាពលរដ្ឋអ្នកដំណើរបានបង្ហាញភាពរីករាយពេលបានប្រើប្រាស់សម្មទ្ធិផលថ្មីខាងលើនេះ ដោយស្ពាននេះបានជួយសម្រួលដល់ការធ្វើដំណើរទៅមករបស់ពួកគាត់បានលឿនរហ័សមិនចំណាយពេល និងអាចបញ្ច្រៀសបានពីការកកស្ទះ ដែលតែងបានរំខាន និងប៉ះពាល់ដល់ពេលវេលាធ្វើដំណើររបស់ពលរដ្ឋ ។ ប្រជាអ្នកដំណើរ បានថ្លែងអំណរគុណរាជរដ្ឋាភិបាល ចំពោះការបន្តគិតគូរយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការកសាងសមិទ្ធផលថ្មីៗជាបន្តបន្ទាប់ជូនប្រជាពលរដ្ឋប្រើប្រាស់ ពិសេសស្ពានអាកាសមរតកតេជោ ដែលបានដាក់ឱ្យពលរដ្ឋគ្រប់រូបអាចប្រើប្រាស់ មុនពីធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីជាតិខ្មែរ។ សូមបញ្ជាក់ថា ស្ពានអាកាស “មរតកតេជោ” ខាងលើនេះ មានកម្ពស់ពីរជាន់ ស្ថិតនៅចំណុចប្រសព្វរវាងមហាវិថី សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន, មហាវិថីព្រះមុនីវង្ស និង មហាវិថីកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ។ បច្ចុប្បន្នដំណាក់កាលទី១បានបញ្ចប់ហើយ នឹងកំពុងដាក់ឱ្យដំណើរការប្រើប្រាស់បណ្តោះអាសន្នក្នុងថ្ងៃនេះតែម្តង ខណះការសាងសង់ដំណាក់កាលទី២ គឺនឹងត្រូវបញ្ចប់នៅមុនខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ខាងមុខឯណោះ ។ គួររំលឹកថា ស្ពានអាកាស “មរតកតេជោ” គឺបានដំណើរការបើកការដ្ឋានសាងសង់កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២កន្លងទៅ ក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុតរបស់ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតី តេជោ ហ៊ុន សែន អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។ ស្ពាននេះទទួលការសាងសង់ដោយក្រុមហ៊ុនវិនិយោគទុនអាណិកជនកម្ពុជា ( OCIC ) ដោយគ្រោងចំណាយថវិការសាងសង់ជាង ៣៦លានដុល្លារអាមេរិក៕ អត្ថបទ៖ លីហេង

ហ្វីលីពីន និយាយថា ខ្លួននឹងមិនព្រមចុះញ៉មជាមួយចិន ក្នុងជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងទេ

ប្រទេសហ្វីលីពីន មិនចង់បានការប្រយុទ្ធ ឬបញ្ហានៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងឡើយ ប៉ុន្តែក៏នឹងមិនព្រមរក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់ ការចុះញ៉ម ឬការអនុគ្រោះនោះដែរ នេះបើយោងតាមក្រសួងការពារជាតិហ្វីលីពីន បាននិយាយនៅថ្ងៃសុក្រ (២៩ មីនា) នេះ ក្នុងការបង្ហាញចុងក្រោយរបស់ខ្លួនអំពីការប្រឆាំងនៅក្នុងជម្លោះដ៏ក្តៅគគុកជាមួយប្រទេសចិន។ក្រសួងការពារជាតិហ្វីលីពីន បាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ចិនថ្មីៗនេះបង្ហាញពីភាពឯកោរបស់ពួកគេពីពិភពលោក ជុំវិញ «សកម្មភាពខុសច្បាប់ និងអសីលធម៌» នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ គឺជាការឆ្លើយតបទៅនឹងសមភាគីចិនរបស់ខ្លួន ដែលចោទប្រកាន់ហ្វីលីពីនកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ពីការញុះញង់ព័ត៌មានមិនពិត និងការទន្រ្ទានដែនទឹក បន្ទាប់ពីទីក្រុងម៉ានីល បានចោទប្រកាន់ទីក្រុងប៉េកាំង ពីទង្វើឈ្លានពាននៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខរបស់ហ្វីលីពីន។ការវាយប្រហារពាក្យសំដីនេះកើតចេញពីការប្រឈមមុខគ្នាជាបន្តបន្ទាប់នៅជិតតំបន់ថ្មប៉ប្រះទឹក សេខិន ថូម៉ាស ស្ហូល (Second Thomas Shoal) ក្នុងអំឡុងពេលបេសកកម្មផ្គត់ផ្គង់ហ្វីលីពីនឡើងវិញ ដល់ទាហានមួយក្រុមដែលការពារនាវាចម្បាំងខូចខាតមួយគ្រឿង ដែលត្រូវបានដាក់ដោយចេតនានៅលើថ្មប៉ប្រះទឹកនោះកាលពី ២៥ ឆ្នាំមុនដើម្បីជំរុញការទាមទារអធិបតេយ្យភាព៕